ЎЗБЕКИСТОНДА МАТБУОТ КУНИ КЕНГ НИШОНЛАНДИ

Матбуот куни муносабати билан 30- июнь куни “Спорт” телеканалида спорт журналисти Сафар Остонов билан мулоқот бўлиб ўтди. Кўрсатувни олиб брувчи – Совет давридаги матбуот билан бугунгисини қандай фарқи бор?-деб берган саволига Остонов жумладан қуйидаги мазмунда жавоб берди:

– Мустақилликнинг даслабки кунларидан бошлаб жўрналистларни эркин фаолият олиб боришлари учун кенг шароитлар яратила бошланди. Матбуот соҳасида олдинга силжидик.Бу борада бир неча қонунлар қабул қилинди. Лекин биз бундай ғамҳўрликларга қандай жавоб бераяпмиз? Менимча етарлича эмас. Шу давр ичида қўлга киритилган ютуқлар асосан спорт соҳасида эришилди. Биз бундай ютуқларнинг замирида қандай машаққатлар ётганини етарлича ёритиб бера олмаяпмиз- деди.

Шу ерда бир неча савол пайдо бўлади. Биринчидан Сафар Остоновнинг юқоридаги сўзларини эшитган кишида жўрналистлар ютуқларимизни етарлича мақтамаяпдилар деган фикр туғилади. Иккинчидан, агар матбуот соҳасида жўрналистлар учун кенг шароитлар яратилган бўлса нега бизнинг матбуотимиз Совет ҳокимиятининг қайта қуриш давридагидек эркин эмас? У пайтлардаги эркинлик туфайли нечтадан-нечта журналистлар кашф қилинган эди-ку! Учинчидан, нега бўлмаса шу даврлар мобайнида нисбатан эркин фолият олиб борган “Адвакат пресс” сингари бир неча газета ва кўрсатувлар турли йўллар билан тақиқлаб қўйилди? Биргина Спорт соҳасини оладиган бўлсак, эркин фикр майдонига айланган“Чемпион” газетаси ёпиб қўйилди. Сўнгра шу газета ижодкорлари “Стадион” номи остида газета чиқара бошладилар. Бу ҳам беркитиб қўйилди. Энди шу ижодкор укаларимиз “Футбол мундиал” деган газета чоп этишаяпди.

Ушбу газетанинг нисбатан мустақил эканлигига, унда ишлаётган журналистларнинг ҳақиқий жаҳон матбуоти қоидаларига амал қилиб ишлашаётганига амин бўлишингиз учун, ушбу газетанинг 18- июнь сонида чоп этилган таниқли журналист Бобомурод Абдулланинг “ОФК даги мафия,пистирмадаги япония ва “ертўла”даги Ўзбекистон Футбол Федарацияси” номли мақоласидан парчани ҳукмингизга ҳавола этсам:

“ОФКда Ўзбекистон миллий терма жамоасига қарши кенг қамровли кампания бошланган бир пайтда ЎФФ нинг чурқ этмай ишлаши мафиядан қўрққанидан ертўлага яшириниб олган одамлар гуруҳини эслатади. Миллат термасининг ўйинига белгиланган араб ҳакамлар олиниб корейсларга яқин бўлган япон ҳаками тайинланиб,”самурайлар” Сеулда корейс қўшниларининг ғалабаси учун хуштак чалиб,ўзбек миллати жамоасининг ўйинини эпизодма-эпизод, қадамба-қадам “синдириб” Ўзбекистонни мағлуб этишда асосий рольни ижро этишса-ю ЎФФдаги жанобларнинг ОФК ва ҳатто Япония футбол Уюшмасига қарши миқ этмай туриши ер остига кириб кетиш эмасми?!

Ёки “ертўла”да яшаш ва ишлаш яхшими? Ҳа, айтганча, у ерда қоронғу, лекин тинч. Бизга нима керак? “Тинчлик” керак. “Тинчлик” бўлса, ҳамма нарса бўлади. Мисол учун “тинчлик” бўлса, ертўлада ўтириб олиб,Терма жамоа ўйинига чиқарилган билетларни стадион кассаларига етказмай олиб сотарларнинг қўлларига етказиш мумкин. Ўзбекистон термаси Жаҳон чемпионатига тўғридан-тўғри чиқа олмаслигидан фожеа ясамаслик керак. Чунки биз учун энг муҳими- “тинчлик”!

“Тинчлик” бўлса, термамиз Бразилияга тўғридан-тўғри бўлмаса, плей-офф ўйинлари орқали бориши мумкин. Плей-офф дегани яна Тошкентда иккита ўйин ўтказилади дегани. Энг муҳими “тинчлик” бўлса ана шу плей-офф ўйинларига чиқариладиган билетларни ҳам “ертўла”дан олиб сотарларни қўлига етказиш мумкин. Бундан ташқари “тинчлик” бўлиб турса, плей-оффнинг сафар учрашувлари учун ҳаражат пуллари ажратилади. Ана шу пулларни “ертўла”да тақсимлашда ҳам фойдали ишларни амалга ошириш мумкин, Эҳ-ҳе, нақадар тотли сўз бу-“тинчлик”!

Ертўладаги жанобларни шундай муҳим даромадли ишлар кутиб турганда, улар миллий терма жамоа шаъни учун ўзларининг индивидуал “тинчлиги”дан воз кечиб,ФИФАга, ОФКга шикоят қилармидилар?! Ҳа, айтганча, “ертўла”да шикоят аризаси ёзиш -мушкул иш, чунки у ерда нур йўқ, у ерда қоронғу. Зулматдан иборат бундай жойларда шикоят юзасидан у ёқ бу ёққа телефон ҳам қилиб бўлмайди- телефон рақамидаги ёзувлар қоронғуда кўринмайди.

Ўз жамоаларининг шаъни ва манфаатлари учун у ёқ бу ёққа телефон қилишни Австралиялик Гордонга ўхшаган “тинчликбузар” кимсалар қойиллатаверишсин! Бир уларга ўхшамаймиз. Чунки биз -“тинчликсевармиз”! Бизда ор-номус жасурлик хусусиятларидан кўра “шукроналик” ва “тинчликсеварлик” туйғулари кучлироқ!”

Сиз бир сонида чоп этилган мақоладан парчани ўқиган “Футбол мундиал” газетасининг 25- июнь сони Наманганга етиб келмади. Ишқилиб тинчлик бўлсин-да! Ҳукумат томонидан тайинланган Ўзбекистон Футбол Федорациясдаги амалдорлар ўзларининг тинчликларини бузган газета устидан юқорига шикоят қилишмаган бўлсин-да! Агар шикоят қилишган бўлса бу газета ҳам ёпилиб, федорацияда тинчлик ҳукумрон бўлиши мумкин, лекин бир неча минг ушбу газетанинг муҳлисларини тинчлиги бузилади. Демократик ислоҳотларни чуқурлаштираяпмиз деяётган ҳукмдорлар, агар гаплари рост бўлса, ҳеч бўлмаса бир-икки газетада эркин фолият олиб бораётган ижодкорларнинг ижодларига тўсқинчилик қилмасликлари керак. Ана ўшанда ҳақиқий тинчлик бўлади!

Носир Зокир

 Ўзбекистон Инсон Ҳуқуқлари Жамиятининг Фарғона водийси бўйича мувофиқлаштирувчиси

2–июль, 2013-йил.