Толиб Ёқубовнинг навбатдаги ярим ёлғон ярим рост сафсаталари.

 Кеча 15 август куни Ўзбекистон Халқ Ҳаракатининг сайтида Толиб Ёқубовнинг “Бундай одамлардан ҳеч афсусланмай воз кечиш керак” номли мақоласини ўкиб қолдим (http://uzxalqharakati.com/?p=1764). Мақолада Толиб Ёқубов шу пайтгача ЎИҲЖига миллий хавфсизлик хизмати томонидан киритилган уч агентни фош қилганини ёзади. Биринчиси Руслан Шарипов, иккинчиси Сухроб Исмоилов, учинчиси, яъни мен Абдужалил Бойматов.

 

Мақоладан иқтибос: “Бироқ учинчи хуфъяни биз яқингача аниқлай олмаган эдик. Яқинда мухолифатнинг кўзга кўринган, ҳозир ҳам Тошкентда яшаётган бир вакилидан менга хат келди. Абдужалил ядро физикаси институтида (ЯФИ, Улуғбек посёлкаси) аспирантурада ўқиган ва ишлаган. Бу объект МХХнинг “Особо охраняемый объект”лар сирасига киради. ОООларнинг барча ходимлари (ҳатто фаррошларгача) МХХнинг рўйхатида туради ва мутлоқ кўпчилиги унга хизмат қилади. Ходим ЯФИдан бўшаб кетиши мумкин, бироқ МХХдан узилиб кета олмайди. Шунинг учун ҳам “Бирлик” ХҲ ташкил бўлганда унинг энг “актив” ячейкаси ЯФИда бўлган. Менга хат ёзган одам ҳозирги пайтда ЎИҲЖда (хусусан мен ва Абдужалил орамизда) бўлаётган жанжални ўқиб бораётган экан. Бу одам 90-чи йиллар бошида қамалиб ҳам чиққан эди. У кишининг ёзишича, қамоқдан чиққач, унинг уйига А.Бойматов келган ва: “Сиз сиёсатни кучли тушунасиз, мен кўп нарсани тушунмайман, сиз билан сyҳбатлашиб сиздан ўргансам” деган. Бу киши рози бўлган ва А.Бойматов унинг уйига келиб турган. Бир куни А.Бойматов сyҳбатдошига: “Институтдан реактордан чиқадиган уран қолдиғи (отработанный уран)ни олиб чиқиш имконим бор. Биласиз, у жуда қиммат туради. Менга клиент топишга ёрдам беринг” деган.

Хат муаллифи: “Қамоқдан чиққандан кейин мен ишсиз эдим, мени бирор жойга ишга олишмади. Мени ҳукумат яна қамаш учун уринаётган эди ва мен Абдужалил таклифининг  моҳиятини дарҳол тушундим ва уни иккинчи марта уйимга қадам босмаслигини бўйнига қўйиб ҳайдаб чиқардим. Ундан жуда эҳтиёт бўлинглар. У мендан бошқа мухолифат одамларига ҳам уран таклиф қилганини эшитганман” деб ёзибди.

Хатнинг давомида у киши яна ушбуни ёзган: “Абдужалил Бойматов ҳеч қийналмасдан бизнес билан шуғуллана бошлади, Кадишев бозоридан қийналмасдан хотинига жой қилиб берди. Бизнесдаги танишларнинг айтишича, ташқаридан олиб келаётган унинг товарларини божхона ходимлари текширмас экан. Бозорда солиқ инспекторлари ҳаммани қува-қув қилганда ҳам унинг молларига бир марта ҳам тегинишмаган экан”.

Шундай қилиб, 2000 йили бизга Р.Шариповни, 2001 йили С.Исмоиловни, 2002 йили А.Бойматовни сингдиришган.  Менинг атрофимда МХХ найрангларини яхши тушунадиган одам бўлмагани учун ўз вақтида мен ҳам катта хатоларга йўл қўйганман. Дастлабки иккитасини биз бир йил, бир йилдан кам вақт ичида фош қилган бўлсак, А.Бойматов тўққиз йил ташкилотимизда бўлди. Иқтибос тугади.

Ўқувчиларга эслатиб ўтмоқчиман, бу мақола Толиб Ёқубовнинг мени обрўсизлантириш учун ёзган бешинчи мақоласидир. Мен бир кишини обрўсизлантириш учун 5 та мақола ёзишни нормал деб ҳисобламайман. Ҳар мақолада Толиб Ёқубов мени обрўсизлантириш учун турли иддаолар,айбларни ўйлаб топябди. Мен бу иддаоларга, айбловларга иложи борича жавоб беришга ҳаракат қилябман. Мен Толиб Ёқубовнинг олдинги тўрт мақоласига икки мақола билан жавоб берган эдим. Бу мақолада янги иддао илгари сурилгани учун бу учинчи мақола билан жавоб берябман.Ҳозирча 5:3. Лекин мен Толиб Ёқубовга жавоб мақола ёзишда ютқазсам керак. Менимча, чунки шу пайтгача Толиб Ёқубовни мақола ёзишда ҳеч ким ютган эмас.

Мен 1988 йил декабрида “Бирлик” халқ ҳаракатига аъзо бўлиб кирганман. Адашмасам1992 йилнинг баҳорларида Толиб Ёқубовнинг ёзувчилар уюшмаси биносида, ўша пайтда Инқилоб хиёбони метро бекати ёнидаги паркларда бўладиган “Бирлик” халқ ҳаракатининг мажлисларида, йиғилишларида учратганман. Толиб Ёқубовни ва бошқа “Бирлик” халқ ҳаракатининг фаоллари ва етакчиларини мен 1989 йиллардан бери уларнинг кўпчилигини яхши биламан ва улар ҳам мени яхши билишади. Ўша пайтлар “Бирлик” халқ ҳаракатининг етакчи кучлари ёзувчилар уюшмасида ва Ўзбекистон Фанлар Академияси илмий текшириш институтларида, яъни зиёлилар эдилар. “Бирлик” халқ ҳаракати Ядро физикаси институтида ниҳоятда кучли эди, шу даражада кучли бўлганки, институтдаги кўп коммунистлар партия аъзолигидан воз кечиб “Бирлик” халқ ҳаракатига аъзо бўлишган эди. Мен 1982-1992 йилларда Ядро Физикаси Институтида илмий иш билан шуғулланган пайтимда 1989-1990 йилларга келиб, реактордаги физика бўйича тажрибаларимни қарийб тугатган эдим. Мен тажрибадан олган натижалар шу даражада салмоқли, аҳамиятли бўлганки, Москвадаги МИФИ (Московский Инженерно Физический Институт) ва “Институт Атомной Энергии имени Курчатова” институти ходимлари бизнинг институтимизга келиб, мен олган натижаларни катта мажлислар залида муҳокама қилишган ва юқори баҳо беришган эди. Бу ишларим СССР хукумати томонидан юқори баҳоланиб, СредМашнинг биринчи мукофоти берилган эди, институтда бўлиб ўтган ёш олимлар ўртасидаги конкурсда 2-ўринни олган эдим.

 

1989-90 йилларда СССР да ошкоралик сиёсати ниҳоятда авжига чиққан эди. Бутун СССРдаги зиёлилар Михаил Горбачёвнинг ошкоралик сиёсатидан фойдаланиб, ниҳоятда сиёсий фаоллашган эдилар. Мен ҳам бу жараёнларга бошим билан шўнғиб кетдим. Мен Бирлик уюштирган митингларда қатнаша бошладим ва институтда Бирликнинг ёшлар бўлимини бошқара бошладим. Менинг Бирликдаги фаолиятимга институт коммунистлари партия комитети ва Ўзбекистон фанлар академияси президиуми муносиб “баҳо” беришди. Мени институтдан ҳайдаш тўғрисида Ўзбекистон фанлар академияси президиумидан буйруқ келди. Мен институтдаги Бирликчиларнинг ҳимояга олганликлари ва қўллаб қувватлашлари туфайли институтдан ҳайдалмай қолдим.

 

Мени институтдан ҳайдалишимдан фаол ҳимоя қилган кишилар: “Бирлик”нинг Ядро Физикаси Институтидаги раиси Мухаммадамин Нарзиқулов(марҳум), “Бирлик”нинг институтдаги рахбарият аъзолари, Тўлкин Тиллаев, Иззатилла Нуритдинов, Анвар Мадумаров, Турдиали ака (фамилиялари ёдимдан кўтарилибди) ва реакторда бирга ишлаган ҳамкасбларим Мустафо Жаматов, Холбой Халиловлардир.(Бу икки ҳамкасбим ва мен 1992 йилгача уччаламиз ҳам фан номзоди даражасини олишга эришдик). Мен уларнинг мени ҳимоя қилганликларини жасорат деб баҳолайман ва ҳануз миннатдорчилик билан эслайман. Институтдаги фаолиятим тўғрисида юқоридаги кишилар менинг ушбу мақоламни ўкишса, гапларимнинг тўғри-нотўғрилиги хусусида жамоатчилик билан ўртоклашишларини илтимос қиламан.

 

Жамоатчиликка Толиб Ёқубов мақоласида ёзгандай, “мухолифатнинг кўзга кўринган, ҳозир ҳам Тошкентда яшаётган бир вакили” ўз исм-фамилиясини очиқласин ёки Толиб Ёқубов ҳам очиқлаши мумкин. Мен у мухолифатнинг кўзга кўринган вакили билан Замондош интернет ТВ ёки Туркистон интернет ТВ орқали иддаоларига жавоб беришга тайёрман. Менинг МХХ ходими эканлигимни жамоатчиликка фош килсин, Толиб Ёқубов айтганидек: “Бу объект (ЯФИ, Улуғбек посёлкаси) МХХнинг “Особо охраняемый объект”лар сирасига киради. ОООларнинг барча ходимлари (ҳатто фаррошларгача) МХХнинг рўйхатида туради ва мутлоқ кўпчилиги унга хизмат қилади. Ходим ЯФИдан бўшаб кетиши мумкин, бироқ МХХдан узилиб кета олмайди”.

 

Толиб Ёкубовга эслатиш ортикча булса керак, ОООда ишлайдиганларнинг ҳаммасини ҳам МХХ ходими деб пешонасига ниқтаб айблаш асло мумкин эмас. СССР пайтида Андрей Сахаров ҳам СССРнинг ўта махфий атом ва водород бомбаларини яратишнинг назарий асосларини яратишда катта роль ўйнаган эди, лекин Андрей Сахаровни ҳам МХХ ходими деб бирор киши айбласа ҳаммага кулгу бўлади.

 

Энди менинг бизнес билан шуғулланишимга келсак, мен ва акам “Бирлик” халқ ҳаракатининг фаол аъзолари бўлганлигимиз учун, СССР давридаги Ўзбекистон рахбарияти томонидан жазоланганмиз. Мени, юқорида айтиб ўтганимдек Ядро физикаси илмий текшириш институтида “Бирлик” кучли бўлганлиги учун, институтдан ҳайдалишдан сақлаб қолишди. Акам эса ўзи яшайдиган районида “Бирлик” халқ ҳаракатининг раиси бўлганлиги учун ишдан ҳайдашди. Шу сабабли мен ва акам биргаликда бизнес билан шуғулланишга мажбур бўлганмиз, 2-сабаби ўша пайтда мен хусусий мулкчилик тарафдори эдим, яъни хусусий мулкчилик Ўзбекистонда қурилажак демократик жамиятнинг устунларидан бири бўлади деб хисоблар эдим. Акам билан 3 йил бирга бизнес билан шуғулландик, кейин мен акамдаги бизнес сақланиб қолиши учун 1995 йилдан бошлаб акамдан алоҳида савдо билан шуғуллана бошладим, Отчопар бозорида аравакашлик ҳам қилдим. Отчопар бозоридан Кадишев бозорига улгуржи товарлар олиб келиб сотишни бошладим. 1998 йили эса 4 хонали квартирамни 2 хонали квартирага алмаштирдим, бу алмаштиришдан келиб тушган пулни бир қисмини Гербалайфга, бир қисмини Кадишевда савдога, бир қисмини қизим ва ўғлим майда-чуйдалар сотишини ташкил этишга сарфладим. Менинг савдода тажрибам кам бўлганлиги учун, чет элдан Олмаотадан бир марта товар олиб келганман. Савдонинг сир-асрорларини тушуниб етгунимча сармоянинг чўғи анча камайиб қолган эди. Бизнесни сақлаб қолиш учун яна Отчопар бозорига бориб аравакашлик қилдим ва ўғлимни Россияга жўнатдим. Шу саъй-ҳаракатларим туфайли Кадишевдаги биснесимни сақлаб колдим.

 

Толиб Ёқубов иддао қилаётганидек, менинг ҳеч қийналмасдан бизнес билан шуғуллана бошлаганлигим, хотинимга Кадишевдан ҳеч қийналмасдан жой қилиб берганлигим, Олмаотага бир марта бориб келганлигим учун товарларни божхона ходимлари текширмас эди деганлари мутлақо ёлғондир.
Менинг бизнес фаолиятим ва 4 хонали уйимни 2 хоналига алмаштирганлигимдан Толиб Ёқубов ҳам хабардор бўлган, қолаверса менинг 4 хонали квартирам жойлашган уйдаги бир подъездда яшайдиган мухолифатнинг таниқли вакили, сиёсатшунос Баходир Мусаев жуда яхши хабардор. 1991 йилнинг 27 ноябрида мен кандидатлик диссертациямни ҳимоя қилган куни менинг 4 хонали уйимда диссертациямни ювишда берилган зиёфатда Ядро физикаси институтининг илмий ходимлари, айрим “Бирлик”нинг аъзолари ва бошқа Москвадан келган меҳмонлар ҳам қатнашишган эди.

2005 йилнинг декабр ойида мен қизимни турмушга узатганлигим муносабати билан 2 хонали уйимда кичик зиёфат берган эдим, бу кичик зиёфатда Отаназар Орипов, Дадахон Ҳасанов, Қахрамон Ботиров, Баходир Мусаев ва бошқа мухолифатнинг кўзга кўринган вакиллари қатнашган эдилар. Мен юкоридагиларни шунинг учун айтяпманки, менинг мухолифатдаги фаолиятим, илмий текшириш институтидаги фаолиятим, бизнесдаги фаолиятим ва шахсий, оилавий ҳаётимдан мухолифатнинг кўп вакиллари яхши хабардор, шу жумладан Толиб Ёқубов ҳам яхши хабардор. Чунки, мен Толиб Ёкубов билан юқорида айтганимдек 1989 йилларнинг бошларидан бери мухолифатда биргаман.

 

Орадан 22 йил ўтди, Ҳозирги кунда мен Ирландияда, Толиб Ёқубов Францияда яшаяпти. Шунча йиллар ўтгандан кейин Толиб Ёқубов мени ЎИҲЖга киритилган МХХ аъзоси деб иддао қиляпти, мен шу 22 йил давомида озми-кўпми “Бирлик” халқ ҳаракати аъзоси сифатида, ЎИҲЖ котибияти аъзоси ва президенти сифатида ва “Эрк” демократик партияси билан ҳамкорлик қилиб мухолифатга анча-мунча ҳизматим сингди. Айрим шахслар учун менинг мухолифатдаги фаолиятим бугунги кунда юмшоқ қилиб айтганда катта ноқулайликлар туғдиряпти.

 

Бу шахсларни уч гуруҳга бўлиш мумкин:

1.Диктатор Ислом Каримов, Абдурахим Пўлатов ва Мухаммад Солиҳ. Мен Ислом Каримовнинг Ўзбекистонни 22 йилдан кўп вақтдан бери, Абдурахим Пўлатовнинг ҳам “Бирлик” халқ ҳаракатини 22 йилдан кўпрок, Мухаммад Солихнинг эса “Эрк” партиясини 21 йилдан кўпрок бошқариб келаётганлигини, уларнинг демократик бошқарув принципларига зид иш қилганликларини танқид қилганлигим учун;

2.Толиб Ёқубов, Ҳазратқул Худойберди ва Баходир Намозов. Толиб Ёқубов ЎИҲЖ нинг президенти Абдужалил Бойматов ва жамият азоларидан яширинча Ҳазратқул Худойбердига жамият номидан вице президент сифатида ваколат бериб ЎИҲЖ нинг ЎХҲ муъассисларидан бири бўлишига эришишди. Ўзбекистон Халқ Ҳаракати сиёсий ташкилотдир. Шу сабабли ЎИҲЖ нинг ЎХҲ нинг муъассисчиларидан бири бўлиши ЎИҲЖ нинг инсон ҳуқуқи ташкилоти мақомини йўқотишга олиб келди. Мен Толиб Ёқубов ва Ҳазратқул Худойбердининг бу ҳаракатини фитна деб бахолаганим учун;

3.Ўзбекистон Халқ Ҳаракати фаоллари. Мен ЎХҲ хокимиятга келса Ўзбекистонда ислом диктатураси ўрнатилиш эҳтимоли юқорилигини баралла айтганим учун. Бунинг икки сабаби бор, биринчиси ЎХҲнинг айни пайтдаги бошқарувчиси Мухаммад Солиҳнинг псевдодемократ эканлиги, иккинчиси Таянч ва Андижон Адолат ва Тикланиш ташкилотларининг аксарият аъзоларининг шариатга асосланган давлат қуришга мойилликлари борлигини баралла айтганим учун.

 

Тўғри менинг уларни танқид қилганларим 100 фоиз ҳақлиман дея олмайман, қаердадир балки мен хато қилаётгандирман, менинг иддаоларим, танқидларим хато бўлса ёки ноўрин бўлса бу дегани уларга мени ҳақорат килишлари учун , шахсиятимга тегишлари учун, МХХ хуфяси деб айблашлари учун асос бўла олмайди.

 

16-август, 2011-йил.

 

Абдужалил Бойматов

Ўзбекистон Инсон Ҳуқуқлари Жамияти президенти.